2018 yılında “Sıfır” yayınlarından çıkan “İnovatif Çocuklar Yetiştirmek” kitabımda “Aile Etkinlikleri” başlığı altında çocuklarla birlikte yapabileceğiniz ve yaratıcı düşünmeyi destekleyen etkinlik önerileri de paylaşmıştım. Kitabımda toplamda 40 tane etkinlik vardı ve bunların ilk 20 tanesini bu yazımda paylaşmak istedim. Kalan diğer 20 tanesini de bir sonraki yazımda paylaşacağım. 100.yılını kutladığımız değerli 23 Nisan Çocuk Bayramında tüm çocuklarımızın bayramını en içten dileklerimle ve tüm kalbimle kutluyorum. Hep mutlu olun çocuklar. Dünya sizinle güzel.
1-Uzay Yolculuğu
Bir uzay yolculuğuna çıkacaksınız. Bir aylık bir keşif süreci olacak. Keşif konusunu size bıraktılar ve Dünya’ya dönüşte bu keşfinizle ilgili bilimsel veriler de istediler. Neyi keşfetmek isterdiniz? Keşfinizle ilgili veriler ne olurdu?
2-Benim İcadım
Günlük hayatınızda sizi en çok zorlayan sorunlardan birini bulun ve o soruna çözüm getirebilecek bir icat düşünün. İcadın tasarımını çizin ve tasarladığınız özgün özellikleri yazın. İcadınıza mutlaka bir isim de verin. Haydi, mucitler iş başına!
3-Rastgele Kelimeler
Televizyon ve Pelerin… Bu iki kelimeyi bir arada düşünün. Özeliklerini, tasarımlarını, amaçlarını, kullanım alanlarını vb. her şeyi dikkate alın. Bu iki kelimeden esinlenerek yeni bir ürün tasarlayın. Tasarımınızı çizin ve beş dakikalık bir sunum ile karşınızdakine projenizi anlatın
4-Altı Kelimelik Hikâye
Ernest Hemingway’in altı kelimelik bir hikâye efsanesi vardır. Efsaneye göre, ünlü Amerikalı yazar Ernest Hemingway bir öğle yemeğinde arkadaşlarıyla altı kelimelik bir hikâye yazıp yazamayacağına dair iddiaya girer. Masadaki bir peçeteye altı kelimelik bir dram hikâyesi yazar ve orada bulunan herkesi derinden etkiler. Yazdığı öykü şudur: “For sale: Baby shoes. Never worn.” (Satılık: Bebek patikleri. Hiç giyilmedi.) Siz de sadece altı kelimeden oluşacak kendi hikâyenizi yazın. Bakalım hangi hikâyeler çıkacak!
5-Rastgele Boyamak
Leonardo Da Vinci boyaya batırılmış bir süngeri duvara fırlatır ve ortaya çıkan lekelerden hangi görüntüleri elde edebileceğine bakardı. Siz de bir süngeri boyayın ve büyük bir kâğıda bu süngeri fırlatın ve ortaya çıkan şekillerden kendi görüntülerinizi hayal edin. Ortaya çıkan görüntülerden belki bir logo, belki bir hayvan figürü belki de başka bir şey çıkartabilirsiniz. Neden olmasın? Hayal gücünüze kalmış!
6-Hayal Defterim
Hem çocuğunuz hem siz, birer hayal defteri yapın kendinize. Hayallerinizi önce çocuğunuzla birlikte konuşun, hayal birliği yapın. Sonra da kendi defterlerinize hayallerinizin resimlerini çizin, başka yerlerden hayallerinizi anlatan fotoğraflar kesip yapıştırın. Kelimelerle destekleyin hayalleri. Ve bu defterle bağınız hiç kesilmesin.
7-Bir Küpü Neye Dönüştürürdünüz?
Bir küp, hayalinizde neye dönüşebilir? Bir küpten neler üretebilirsiniz? Sadece hayal edin ve gerisini kaleminize bırakın.
8-Çöpçü Başı Kutusu
Boş bir kutu ayarlayın. Çocuğunuzla birlikte bu kutuya çevrenizde gördüğünüz ilginç, hoşunuza giden sizi etkileyen ya da merak ettiğiniz şeyleri koyun. Belki bir yazı, belki bir nesne, belki bir söz, belki de doğadan bulduğunuz küçük bir dal parçası. Bir fikir üretmek istediğinizde bu kutudan rastgele bir şey seçin. Elinize gelen her ne ise onunla ilgili düşünün ve fikriniz için işe yarayacak bilgileri ya da ilhamı bulmaya çalışın.
9-Melezleme
“Aynı zamanda bir balık olan bir taşıt”
Yukarıdaki cümlede yazılı olan nesneyi hayal etmeye çalışın ve mümkün olduğunca ayrıntılı bir şekilde tasvir edin, resmini çizin.
10-Ya/Eğer Şöyle Olsaydı?
Fikir üretmenin en güzel yollarından biri de “Ya/eğer şöyle olsaydı?” sorusunu sorarak hayal etmektir. Hayal ettikçe yeni fikirler üretmeye başlarsınız. “Ya/eğer şöyle olsaydı?” sorusunu sormakta özgür olun ve kendinizce sorular üretin.
Benden bir tane örmek; “Ya/eğer köpekler okuma yazma öğrenebilseydi?”
11-Benim Vazom
Evinizde bulunan bir vazoya bakın ve onu detaylı inceleyin. Tasarımın özellikleri nedir? Onu özgün kılan yanı nedir? Daha sonra siz bir vazo tasarlayın. Yenilikçi özellikleri de olsun. Size özgü bir vazo olsun. Bunu başka nesneler için de yapabilirsiniz.
12-Bir Nesneden Kazara Neler Çıkabilir?
1818 yılında dokuz yaşında bir çocuk kaza sonucu görme engelli oldu. Birkaç yıl sonra bu çocuk bahçede oturmuş okuma yazmayı nasıl öğrenebileceğini düşünürken bir arkadaşı ona kozalak verdi. Kozalağı elleriyle incelemeye başladıktan sonra üzerindeki farklı boyutlar, girintiler ve çıkıntılar onda bir fikir oluşturdu ve görme engelliler için kabarık noktalarla bir alfabe oluşturabileceğini düşündü. Braille alfabesi böyle doğdu. Siz de elinize bir nesne alın. Dikkatlice inceleyin ve o nesnenin sahip olduğu özelliklerine dayanarak bir probleme çözüm üretin.
13-Kendi Spor Oyununuzu Tasarlayın
Bir hulohop, bir top, bir kutu, bir ip…
Bu malzemelerden en az ikisini kullanarak size özgü bir spor oyunu tasarlayın. Oyununuz mevcut bilindik spor oyunlarından farklı olsun. Kurallarını siz belirleyin, kurgusunu birlikte yapın.
14-Benim Şarkım
Bir şarkı yazın ve besteleyin. Sözleri ve bestesi size ait olsun. Evinizde bir müzik aleti varsa bestenizi mutlaka çalın, üzerinde birlikte çalışın. Akşama aile üyelerine bir konser vermeyi de unutmayın.
15-Dünyayı Oturduğun Yerden Keşfet
Bir dünya haritası ya da bir dünya küresi alın. Büyüklüğü fark etmez. Gözlerinizi kapatın ve rastgele parmağınızı haritanın üzerine koyun. Parmağınıza denk gelen ülkeyi araştırın. Ülkenin kültürü, müziği, özel dansları, en meşhur yemeği, ülkemizden kaç saatte gidilebileceği gibi bilgiler olabilir. Sonra da birbirinize sunum yapın ve keşfettiğiniz özellikleri anlatın.
16-Bir Problem Bir Çözüm
Kırmızı ışıkta durmayan sürücüleri engellemek ve kırmızı ışıkta durmalarını sağlamak istiyoruz. Tasarlayacağınız bir ürün ile sürücüler kırmızı ışıkta mecburi duracaklar. Nasıl bir ürün tasarlardınız?
17-Neden? Nasıl? Nerede, Ne Zaman? Kim? (4N1K)
Günlük hayatınızda çok kullandığınız bir buluşun nasıl, nerede, ne zaman, neden ve kim tarafından icat edildiğini, hangi inovasyon süreçlerinden geçtiğini araştırın. İlk kim buldu? Kimler geliştirdi? Şu an bu ürünle ilgili yeni gelişmeler neler? Tüm bunları birlikte öğrenmeye çalışın ve öğrendiğiniz bilgiler ile ilgili sohbet edin.
18-Bir Mimar Olsaydım…
Bir mimar olduğunuzu hayal edin! Size ait bir tasarımla uluslararası bir yarışmaya gireceksiniz. Bu yarışmanın en önemli özelliği yarışan tasarımların çevre dostu tasarımlar olması gerekliliği… Nasıl bir çevre dostu yapı inşa ederdiniz? Tasarımınızı isterseniz çizin isterseniz bir maketini yapın. Sizin hayal gücünüze kalmış.
19-Birlikteydik Defteri
Birlikte bir tiyatro ya da filme gidin. Hangi film ya da oyun olacağına beraber karar verin. Ve birlikte izlemenin keyfini doyasıya çıkarın. O anın biletlerini ise sakın atmayın! Sonra aldığınız bir defteri “Birlikteydik defteri” olarak kullanmaya başlayın. Defterinize o biletleri yapıştırın ve o günkü hislerinizi yazın. Hem sizin hem de çocuğunuzun düşünceleri olsun. Elbette bu deftere güzel birliktelikler eklemeye ve anıları saklamaya devam edin.
Not: Elbette dışarıya çıkamadığımız şu günlerde, bu etkinliği evdeki dijital araçlarla yapabilirsiniz. Seyrettiğiniz bir filmin fotoğrafını çıktısını alıp deftere yapıştırabilirsiniz, bir selfie çekilebilirsiniz, hislerinizi yazabilirsiniz.
20-Hangisi Olmak İsterdin?
Bir grup kâşif ile birlikte keşfe çıkıyorsunuz? En çok görmek istediğiniz yeri birlikte keşfedeceksiniz. Yanınıza mutlaka alacağınız ve keşif sırasında size lazım olacak beş şey ne olurdu?
Etkinliklerin devamı diğer yazımda
