Yaratıcı düşünmede kullanılan birçok farklı teknik vardır, bunlardan biri de “Rastgele Kelimeler Tekniği“dir. Bu teknik ile yeni fikirler üretmek için rastgele kelimeler kullanarak ana fikir üzerinde çeşitliliği arttırmak hedeflenir. Bazen bir konu üzerinde düşünürken tıkandığımızı hissederiz, aklımıza herhangi bir şey gelmez. Böyle durumlarda rastgele seçeceğiniz kelimelerden tepkimeler yaratarak yeniden yaratıcı düşünmeye başlayabilir, yeni fikirler üretebilirsiniz. Rastgele Kelimeler tekniğinde, belirli oluşturulmuş kelimeler listesinden gözünüzü kapatarak bir veya belirli sayılarda kelimeler seçersiniz ve yeni fikir üretmek istediğiniz konuyla ilgili olarak seçtiğiniz kelimelerle bağlantılar kurarak yeni fikirler kurarsınız.
Bu tekniği kullanarak evde yada okulda çocuklarla oynanabilecek ve onların yaratıcı düşünme potansiyellerini geliştirecek pek çok etkinlik de yapılabilir.
Rastgele Kelimeler listenizi oluşturun, her bir kelimeyi küçük bir kâğıda yazın ve bir kavanoza koyun. Bu kavanoz sizin her zaman elinizin altında olsun. Bu kavanoza “Rastgele Kelimeler Kavanozu” diyebilirsiniz, farklı isimler de verebilirsiniz. Burada hayal gücünüzü zorlamak tamamen size ait 🙂
Daha sonra bu kavanozdan çocuğunuzla birlikte seçeceğiniz kelimelerden aşağıdaki etkinlikleri yapabilirsiniz.
*Seçilen bir kelime ile ilgili, Google ya da seçeceğiniz başka bir arama motorundan birlikte araştırma yapabilir ve o kelime ile ilgili farklı, yeni bilgilere ulaşabilirsiniz. Araştırmanızda sadece internet değil, kitaplar ve dergilerden de faydalanabilirsiniz. Bu etkinlik çocuğunuzun araştırma yeteneğini geliştirecek ve merak duygusunu arttıracaktır.
*Rastgele seçilen bir kelimeden hikaye yazmasını isteyebilirsiniz. Seçilen kelime hikayenin ana konusu ve/veya baş kahramanı olabilecektir. Hikayenin kısalığı ya da uzunluğu önemli değil. Burada hayal gücü çok önemli.. Çocuğunuzun hayalgücünü ve yazma yeteneğini geliştiren bir etkinliktir. Henüz yazmayı öğrenmediyse ondan hikayesini anlatmasını da isteyebilirsiniz. Eğer bunun için çok küçük ise, seçilen kelimeden siz bir hikaye ya da masal kurgulayabilir çocuğunuza bunu anlatabilirsiniz.
*Seçilen birkaç rastgele kelimeden anlamlı cümleler üretmesini isteyebilirsiniz.
*Önceden seçilen bir konu ile ilgili yeni fikirler üretirken rastgele seçilen kelimeden bu fikir ile ilgili bağlantılar kurmasını sağlayabilir ve yeni fikirler üretmesine destek olabilirsiniz. Örneğin çocuğunuzdan bir uçan araba tasarlamasını isteyin, sonra kavanozdan seçilen rastgele kelimeden bununla ilgili fikir üretmesini isteyin. Örneğin seçtiğiniz kelime “Gübre” kelimesi olsun, gübrelerden özel yakıt üreterek arabaların uçmasını sağlayabiliriz gibi. Bu tamamen benim attığım bir örnek 🙂
*Seçtiğiniz bir ya da birden fazla rastgele kelimelerle ilgili çocuğunuzla sohbet edebilir, o anda yeni masalları birlikte üretebilirsiniz
*Seçilen kelime ile ilgili bir resim yapmasını isteyebilirsiniz.
*Seçilen rastgele kelime ile ilgili bir iş fikri bulmasını ve o iş fikrini nasıl hayata geçirebileceği ile ilgili düşüncelerini isteyebilirsiniz. Girişimcilik ruhunu destekleyecek bir etkinlik olacaktır. 🙂
*Okullarda bu teknik kullanılarak yapılabilecek çalışmalar arasında, yukarıdaki etkinliklere ek olarak, seçilen kelime ile ilgili öğrenciden görsel bir pano ya da afiş hazırlanması istenebilir. Ya da bir fotoğraf çalışması yaptırılabilir. Öğrenci, seçilen kelime ile ilgili temada farklı fotoğraflar çekerek bir hikaye anlatımında fotoğraflarını sunabilir. Ya da seçilen kelime ya da kelimelerle ilgili olarak gruplar oluşturularak beyin fırtınaları yapılabilir, yeni fikirler üretebilir. Bu fikirler de projelendirilebilir.
Aslında yapılabilecek çok ama çok şey var 🙂
Peki bu rastgele kelimeler neler olabilir derseniz, sizler de kendinizce bir rastgele kelimeler listesi üretebilirsiniz. Bir kavanoz yerine, kelimeleri bir kağıda listeleyip, bu liste üzerinden de gözünüzü kapatıp parmağınızı rastgele koyduğunuz bir kelimeyi seçme yöntemi de uygulayabilirsiniz. Tamamen size bağlı.. 🙂
Ben kendi “Kelimeler Listemi” oluşturdum, sizlerle aşağıda bir kısmını paylaşıyorum. Okuduğum ve üzerinde çalıştığım “Yaratıcı Dehanın Sırları” isimli kitapta bu teknik ile ilgili verilen bir listeyi de kendime örnek aldım. Bu listeye kendimce bazı kelimeler ekledim.
Benim “Rastgele Kelimeler Listemden” Bazı kelimeler:
Süt, Tost, Bank, Poster, Futbol, Banka, Kum, Gelgit, Kepçe, Böcek, Tırnak, Ayakkabı, Fincan, Pencere, Dürbün, Aydede, Saat, Gömlek, Bayrak, Kask, Kravat, Hindistan Cevizi, Telefon, Dergi, Gazete, Ressam Para, Defter, Mürekkep, Volkan, Ahtapot, Çapa, Kitap, Lamba, Kütüphane, Çöp Sepeti, Cetvel, Kavun, Kanyon, Mikroskop, Laboratuvar, Etiket, Domates, Havai Fişek, Yılbaşı, Balon, Gümüş, Panda, Zeytin, Sergi, Yazılım, Palyaço, Müzik, Garaj, Piston, Reçel, İngiliz Anahtarı, Damar, Yılan Balığı, Kongre, Yağmur ormanı, Ada, Şarkı, Bilgisayar, Kemik, Cips, İncir, Sırık, Kaya, Dövme, Kitap Ayracı, Sabun, Som Balığı, Kulak, Fotokopi Makinesi, Pilates, Gökkuşağı, Bulaşık Makinesi, Küpe, Köfte, Omurga, Sauna, Paraşüt, Gemi, Kavşak, Çocuk, Çay Tabağı, Bahçe, Maymun, Buzdağı, Lav, İlmik, Kot Pantolon, Genç, Kanepe, Fotoğraf, Tükenmez Kalem, Klavye, İskelet, Kalp, Gelincik, Uçurum, Kahraman, Simit, Uçak Gemisi, Kozalak, Yağmurluk, Limonlu Kek, Elma, Uzay Mekiği, Hamburger, Çizgi, Bülten, Yay, Roket, Girişimci, Logo, Grup, Maaş, Hastane, Avukat, Ekip, İşitme Cihazı, Psikoloji, Korku, Sepet, Misafir, Lastik, El Arabası, Fiş, Demlik, İp, Fabrika, Makine, Dondurma, Buzdolabı, Fener, Zürafa, Ofis, Çocuk parkı, Mum, Yazıcı, Kahve, Fincan, Boyama, Tır, Bilim, Makas, Altın, Özgeçmiş, Mercek, Ren Geyiği, Timsah, Japon, Işın Demeti, Kutu, Atölye, Ahşap, Ünlü, Deri, Havaalanı, Limon, Kargo, Gübre, Mühendis, Robot Bilimi, Sınır, Fren, Kepenk, Dikiş, Peruk, Tatil, Parfüm, Çamur, Grafik, Gergedan, Biyoloji, Tiyatro, Atık Malzeme, Aile, Barış, Marka
Inanılmaz bir etkinlik! Yarın öğrencimle uygulayacağım(: Eminim bayılacak!
Ne güzel 🙂 Çok sevindim, keyifli oyunlar diliyorum.. çok teşekkürler ilginize… Sevgiler