Bilinen bir gerçek; çocukların hayal güçleri yüksek ve buna bağlı olarak da yaratıcı düşünme kapasiteleri oldukça fazladır. Ama aile ortamı, anne ve babanın davranışları, çevresel şartlar, sınavlarla ve testlerle geçirilen eğitim zamanları, teknoloji bağımlılığı derken büyüdükçe bu farklı ve yaratıcı düşünme kapasiteleri de azalır. Daha doğrusu körelir. Bundan dolayı da gerek evde gerekse okullarda onların yaratıcı düşünme performanslarını geliştiren etkinliklerin yapılması çok önemlidir.
Daha önce de paylaşmıştım, kızımla zaman zaman beyin fırtınaları yaparız. Aklıma gelen soruları sorar ve bu sorularla ilgili düşüncelerini alırım. Onun farklı düşünmesini, tasarlamasını ve üretmesini isterim. Çok da keyifli geçiyor bu etkinlik.
Yaratıcı düşünmeyi destekleyen pek çok çalışma var ama bunlardan çok bilindik ve uygulanan bir yöntem de SCAMPER PROGRAMI... Çocukları farklı ve yaratıcı düşünmeye yönlendiren bir yöntem.. Birleştirme, yer değiştirme, çıkartma, uyarlama, tersine çevirme gibi uygulamalarla çocukların herhangi bir nesne üzerinde farklı ve yaratıcı düşünmelerine destek olur. Aslında işin temelinde bir fikirden başka fikirler üretmek vardır. Çevremizdeki tüm yenilikçi ürünlere baktığımızda da bunu görürüz. En basitiyle, elimizdeki cep telefonlarının artık bir bilgisayar gibi kullanabilmemiz…
SCAMPER‘ın açılımına baktığımızda da net görebiliriz;
S: Substitude: Yer değiştirme
C: Combine: Birleştirme
A: Adapt: Uyarlama
M : Modify,minify,magnify: Değiştirme,küçültme,büyültme
P: Put to other uses: Diğer kullanışlarının yerine koyma
E: Eliminate: Yok etme, çıkarma
R: Reverse,rearrange: Tersine çevirme ya da yeniden düzenleme
Tek bir nesne üzerinden yukarıdaki yönetmelerle farklı düşünceler geliştirmesi istenir.
Örneğin; Bir Kitabı ele alalım… Kitap ile ilgili şu soruları sorabilirsiniz.. (Aklıma gelenleri paylaşıyorum, siz de buna eklemeler yapabilirsiniz)
Kitap şarkı söyleyebilseydi nasıl bir görünümde olurdu?
Senin için farklı bir kitap nasıl olurdu?
Kitabı başka hangi amaçlar için kullanırdın?
Kitap seninle konuşsaydı, onunla ne konuşurdun?
Kitaplar çok küçük, minyatür olsaydı ne yapardın?
Kitapların sayfaları kağıt yerine başka hangi malzemeden olabilirdi?
Gibi…
Örneğin, kızımla geçen yaptığımız beyin fırtınasında, ıssız bir adaya düştün, ayakkabın yok ve ayağına birşeyler batıyor ne yaparsın? diye sormuştum; Hindistan cevizinin kabuklarını ayaklarıma bağlardım demişti.. 🙂
Bu hafta ise kızımla birleştirme yöntemini uygulayarak bir çalışma yapacağım. Hazırladığım 3 materyali sizlerle de paylaşmak istedim. Bakalım sonuçlar ne çıkacak. 🙂 Sizler de çıkan sonuçları paylaşırsanız çok ama çok mutlu olurum. Hatta buradan da bazılarını paylaşmak isterim.. Ne dersiniz? 🙂
Verilen iki nesneyi birleştirerek yeni bir nesne tasarlayacaklar.. Çizmelerini ve özelliklerini de anlatmalarını isteyin.
İşte Hazırladıklarım;
